Serhan YücesoyTurbo, egzoz gazıyla dönen pervane sayesinde motora fazladan hava basar. Kanat kırılması, mil boşluğu veya yağ sızıntısı araba turbo arızası başlıca nedenleridir. Belirtiler: güç düşmesi, ıslık veya zırıltı sesi, egzozdan mavi duman ve yağ eksiltme. Arızalı turbo hem yakıt sarfiyatını artırır hem DPF’yi doldurur.
Dinamik balans makinelerimizde mil yatak toleransını sıfıra yaklaştırıyor, yeniden montaj öncesi yağ besleme hattını temizliyoruz. 12 ay garantili turbo revizyon hizmetimiz ile performansınızı geri kazanın.
Turboşarj (turbo), modern içten yanmalı motorlarda (özellikle dizel ve bazı benzinli motorlarda) motorun gücünü ve verimliliğini artıran önemli bir bileşendir. Egzoz gazlarının enerjisini kullanarak bir türbini döndürür ve bu türbin de bir kompresörü çalıştırarak motora daha fazla hava basar. Bu sayede, motor daha fazla yakıt yakabilir ve daha yüksek güç üretebilir. Ancak, turboşarjlar yüksek devirlerde ve aşırı sıcaklıklarda çalıştıkları için arızalanmaya yatkın olabilirler.
Araba Turbo Arızasının Başlıca Nedenleri
- Yetersiz veya Kirli Yağlama: Turbo, çok yüksek devirlerde (dakikada 200.000 devire kadar) çalıştığı için sürekli ve temiz yağlamaya ihtiyaç duyar.
- Yağlama eksikliği: Motor yağı seviyesinin düşük olması veya yağ pompasında sorun olması, turbonun yeterince yağ alamamasına ve aşırı ısınarak aşınmasına neden olur.
- Kirli yağ: Yağ değişimlerinin aksatılması veya düşük kaliteli yağ kullanılması, yağın içinde biriken partiküllerin turbo yataklarını aşındırmasına yol açar.
- Yanlış viskozitede yağ: Üretici tarafından önerilmeyen viskozitede yağ kullanımı, turbonun düzgün yağlanmasını engelleyebilir.
- Yabancı Madde Girişi:
- Emme tarafından: Hava filtresinin yırtık olması veya emme sistemine giren küçük parçacıklar (toz, kum, metal talaşı) kompresör pervanelerine zarar verebilir.
- Egzoz tarafından: Motor içinden gelen karbon birikintileri, supap parçaları veya diğer yabancı maddeler türbin pervanelerine çarparak hasara yol açabilir.
- Aşırı Isınma: Turbo, egzoz gazlarının yüksek sıcaklıklarına maruz kalır.
- Motorun aşırı ısınması: Motor soğutma sistemindeki sorunlar veya uzun süreli yüksek devirli kullanımlar turbonun da aşırı ısınmasına neden olabilir.
- Motorun aniden kapatılması: Özellikle yüksek devirde kullanımdan hemen sonra motorun aniden kapatılması, turbonun yağlamasının kesilmesine ve içindeki sıcaklığın dağılamamasına neden olarak yatakların zarar görmesine yol açar.
- Aşırı Devir (Over-speeding): Turbo basıncını kontrol eden wastegate (atık gaz valfi) veya değişken geometrili turbo (VGT) sistemlerindeki arızalar, turbonun aşırı devirde dönmesine ve kendi kendini imha etmesine neden olabilir.
- Karbon Birikintileri: Özellikle dizel motorlarda, egzoz gazlarındaki kurum ve karbon birikintileri zamanla turbonun değişken geometrili kanatçıklarını veya wastegate valfini tıkayabilir. Bu durum, turbonun verimli çalışmasını engeller ve arızaya yol açar.
- Üretim Hatası veya Yaşlanma: Her mekanik parça gibi, turbo da üretim hatalarına veya doğal yaşlanmaya bağlı olarak arızalanabilir. Yüksek kilometre yapmış araçlarda turbo yataklarının veya contalarının aşınması yaygın bir durumdur.
Araba Turbo Arızası Belirtileri
Turbo arızalandığında genellikle belirgin işaretler verir:
- Güç Kaybı ve Performans Düşüşü: En belirgin belirtidir. Araç eskisi gibi hızlanamaz, çekişten düşer ve özellikle yüksek hızlarda veya yokuşlarda güçsüz kalır.
- Egzozdan Mavi veya Beyaz Duman: Turbonun yağ keçeleri hasar gördüğünde motor yağı egzoz sistemine sızar ve yanar. Mavi duman yağ yakıldığını, beyaz duman ise genellikle soğutma sıvısı veya yanmamış yakıtın yandığını gösterebilir (turbo soğutma sıvısıyla da soğutulabilir).
- Islık Sesi veya Uğultu: Turbo arızasının karakteristik sesidir. Turbo basınç üretirken normalden farklı, yüksek perdeli bir ıslık sesi veya uğultu duyulabilir. Bu, genellikle turbo milindeki boşluktan veya pervanelerin gövdeye sürtmesinden kaynaklanır.
- Motor Arıza Lambasının Yanması (Check Engine Light): Turbo basıncıyla ilgili sorunlar veya hava akışındaki düzensizlikler motor kontrol ünitesi (ECU) tarafından algılanır ve arıza lambasının yanmasına neden olur.
- Yakıt Tüketiminde Artış: Turbo verimli çalışmadığında, motor aynı gücü elde etmek için daha fazla yakıt tüketebilir.
- Yağ Eksiltme: Turbo keçelerinin bozulması, motorun normalden daha fazla yağ eksiltmesine neden olabilir.
Turbo Arızalarında Ne Yapılmalı?
Turbo arızası şüpheniz varsa, aracınızı en kısa sürede bir uzmana veya yetkili servise götürmeniz hayati önem taşır. Turbo arızaları, zamanında müdahale edilmezse motorun daha büyük ve maliyetli hasarlar görmesine neden olabilir (örneğin, turbo parçalarının motora kaçması).
Uzmanlar, arıza tespiti için diagnostik cihazları kullanır, turbo basıncını ve motorun diğer parametrelerini kontrol eder. Gerekirse turbo sökülerek detaylı incelenir ve onarım (revizyon) veya değişim yoluna gidilir.